مجلس من امالی ابن الانباری (کتاب)«مجلس من امالی ابن الانباری»، حاوی یک مجلس از کتاب امالی ابو بکر محمد بن قاسم بن بشار (۲۷۱- ۳۲۸ ق)، به زبان عربی و در موضوعات مختلف اخلاقی ، تاریخی ، ادبی و... است. ۱ - ساختار کتاباز مجلس مزبور، تنها یک نسخه وجود دارد که کاتب آن، یوسف بن الحسن، معروف به فقیه عاقولی است. او، راوی چهارم مجلس یاد شده است. متن کتاب، فاقد فصل بندی و باب بندی است و مطالب مختلف، بدون پیروی از نظمی خاص، در قالب ۱۲ روایت با سرآغازهای «اخبرنا»، «قال» و «حدثنا» در پی هم ذکر شده‌اند. مقدمه مفصل محقق کتاب، ابراهیم صالح ، در آغاز و سماعات کتاب که شش سماع است، در پایان کتاب، پیش از فهرست‌ها ذکر شده است. ۲ - گزارش محتوامتن کتاب، با سخنی از پیامبر بزرگوار اسلام ، با این مضمون آغاز شده است: «چگونه‌اید شما با ربع بهشتیان ؟ در حالی که ربع بهشت از آن شما و سه ربع دیگرش، از آن سایرین باشد. گفتند: خدا و رسولش داناترند. گفت: چگونه‌اید با ثلث بهشتیان؟ گفتند: این، بیشتر از اول است. گفت: چگونه‌اید با نصف؟ گفتند: این، بیشتر از پیشین است. فرمود: بهشتیان، صد و بیست صف هستند و شما در میان آنها هشتاد صف هستید.» [۱]
مجلس من أمالي ابن الأنباري، أبو بكر محمد بن القاسم بن الأنباري، ص۲۱.
و با اشعاری از محمد بن امیه بدین مضمون پایان یافته است: «نگاهم در عشق به تو، بر من پیشی گرفته است؛ گویی دیده‌ام جز تو را نمی‌تواند ببیند و بخواهد. قاصد من، با چهره‌ای درخشان به نزدم آمد؛ در حالی که پیش از این، چنین نبود. او، با چهره‌ای زشت پیش تو آمده بود و تو پرتوی از زیبایی خویش را بر او افکندی. آن گاه که تو رخ را از من نهان کنی، همین که قاصدم را که تو با او سخن گفته‌ای و تو را دیده است، ببینم، کافی است.» مقدمه محقق کتاب، مشتمل بر شرح حال مؤلف، تالیفات وی، روش او در تالیف، راویان کتاب و... است. ۳ - وضعیت کتابفهرستهای زیر در پایان کتاب ذکر شده است: ۱. فهرست احادیث ؛ ۲. فهرست قافیه‌ها؛ ۳. فهرست اعلام ؛ ۴. فهرست اماکن ؛ ۵. فهرست مصادر تحقیق. پاورقی‌های کتاب، به بیان اختلاف نسخ، معرفی برخی از اعلام، توضیح پاره‌ای از لغات دشوار و... اختصاص یافته است. ۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار تراث ۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |